مانومتر چیست ؟ | سپهر گاز کاویان تولید کننده و تامین کننده گازهای خالص وترکیبی دارای گواهینامه ISO17025 و آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد ایران می باشد.جهت خرید مانومتر تماس بگیرید.02146837072– 09304304437
در بسیاری از صنایع، از جمله پتروشیمی، پزشکی، آزمایشگاهها، خودروسازی، تأسیسات گازرسانی و حتی در خانهها، اندازهگیری فشار گازها یا مایعات بسیار حیاتی است. یکی از مهمترین ابزارهایی که برای این منظور استفاده میشود، مانومتر یا فشارسنج است. وسیلهای هستند برای اندازهگیری فشار گاز یا مایع در یک سیستم بسته.
در این مقاله به بررسی دقیق ، نحوه عملکرد آن، انواع مختلف، کاربردها، نحوه انتخاب و نگهداری آن خواهیم پرداخت.
مانومتر چیست؟
(Manometer) ابزاری است که برای اندازهگیری فشار سیالات (اعم از گازها و مایعات) به کار میرود. فشار مورد اندازهگیری میتواند نسبت به فشار جو (گیج) یا نسبت به خلأ مطلق باشد. این وسیله بهطور گستردهای در صنایع مختلف، برای اطمینان از عملکرد صحیح تجهیزات تحت فشار استفاده میشود.
ساختار کلی
بسته به نوعشان دارای اجزای مختلفی هستند، اما بهطور کلی شامل بخشهای زیر میشوند:
- صفحه نمایش فشار: معمولاً یک صفحه گرد مدرج است.
- لوله بوردون (Bourdon Tube) یا حسگر فشار: وظیفه تبدیل فشار به حرکت مکانیکی را دارد.
- سوزن نمایشگر: فشار را روی صفحه مدرج نشان میدهد.
- کانکشن اتصال (اتصال رزوهای یا فلنجی): برای اتصال به سیستم.
انواع مانومتر
بر اساس طراحی و کاربردشان به چندین نوع تقسیم میشوند:
1. لوله U شکل (مایعی)
این نوع ابتداییترین شکل است که از یک لوله شیشهای U شکل پر از مایع (معمولاً جیوه یا آب) تشکیل شده است. اختلاف ارتفاع دو ستون مایع، نشاندهنده فشار است.
2. بوردون (Bourdon Gauge)
پرکاربردترین نوع است. از یک لوله فلزی منحنی و توخالی تشکیل شده که با افزایش فشار، باز شده و این تغییر مکان به عقربه منتقل میشود. برای فشارهای بالا بسیار مناسب است.
3. دیجیتال
نسل جدید با سنسورهای الکترونیکی فشار را اندازهگیری کرده و بر روی نمایشگر دیجیتال نشان میدهند. دقت بالا و قابلیت ارسال دادهها از مزایای آن است.
4. خلأ (Vacuum Gauge)
برای اندازهگیری فشار پایینتر از فشار جو طراحی شدهاند. در سیستمهایی که خلأ نسبی یا کامل دارند، مانند دستگاههای تقطیر، کاربرد دارند.
5. دیفرانسیلی
برای اندازهگیری اختلاف فشار بین دو نقطه در یک سیستم به کار میروند. در سیستمهای تهویه، فیلترها و کانالها کاربرد دارند.
واحدهای فشار در مانومتر
فشار را در واحدهای مختلفی نمایش میدهند، از جمله:
- بار (Bar)
- پاسکال (Pa) یا کیلوپاسکال (kPa)
- PSI (پوند بر اینچ مربع)
- mmHg (میلیمتر جیوه)
- atm (اتمسفر)
انتخاب واحد بستگی به نوع کاربرد و استانداردهای صنعتی دارد.
کاربردها
در صنایع و تجهیزات گوناگونی کاربرد دارند، از جمله:
1. صنایع گاز و پتروشیمی
برای کنترل فشار سیلندرها، لاینهای انتقال گاز، مخازن تحت فشار و … .
2. پزشکی
در دستگاههای اکسیژن درمانی، بیهوشی، و تجهیزات تنفسی بهکار میرود.
3. آزمایشگاهها
در تجهیزات خلأ، فیلترها، واکنشدهندهها و سیستمهای گازی برای کنترل دقیق فشار.
4. خودرو
در سیستمهای تهویه مطبوع خودرو (AC)، ترمزهای پنوماتیک، و سیستم سوخترسانی کاربرد دارد.
5. تأسیسات ساختمانی
در سیستمهای آب، بخار و گاز برای اطمینان از عملکرد صحیح و ایمن.
چگونه یک مانومتر مناسب انتخاب کنیم؟
در انتخاب باید به فاکتورهای زیر توجه کرد:
- محدوده فشار مورد اندازهگیری
- نوع سیال (خورنده، سمی، گاز یا مایع)
- دقت موردنیاز
- شرایط محیطی (دما، رطوبت، لرزش)
- قطر صفحه نمایش
- نوع اتصال (رزوهای، فلنجی و…)
برای مثال، در کاربردهای صنعتی و گازهای خورنده از مانومترهایی با بدنه و حسگرهای استنلس استیل استفاده میشود.
نکات فنی در استفاده و نگهداری مانومتر
برای عملکرد بهینه و عمر طولانی رعایت نکات زیر ضروری است:
- کالیبراسیون منظم: بسته به نوع و حساسیت کاربرد، معمولاً هر 6 تا 12 ماه باید کالیبره شود.
- محافظت در برابر ضربه و ارتعاش: استفاده از مانومترهای پرشده با گلیسیرین در محیطهای پرارتعاش توصیه میشود.
- استفاده در محدوده مجاز فشار: تجاوز از حد مجاز ممکن است منجر به آسیب دائمی شود.
- عدم تماس با مواد خورنده یا سیالات ناسازگار: در صورت تماس مستقیم با سیالات خورنده باید از مانومترهای مخصوص استفاده شود.
- بررسی نشتی و اتصالات: اطمینان از اتصال محکم و بدون نشتی ضروری است.
قیمت مانومتر
قیمت مانومتر بسته به نوع، جنس بدنه، دقت، برند و کشور سازنده متفاوت است.برای استعلام قیمت میتوانید با شماره های 02146837072 یا 09304304437 تماس حاصل فرمایید.
برندهای معتبر مانومتر
برخی برندهای معتبر در زمینه تولید مانومتر عبارتند از:
- WIKA (آلمان)
- ASHCROFT (آمریکا)
- Nuova Fima (ایتالیا)
- Afriso (آلمان)
- Yokogawa (ژاپن)
- فشارسنجهای ایرانی برند فشارگاز، آزمونگاز و …
جمعبندی
مانومتر ابزاری اساسی در اندازهگیری فشار است که در صنایع مختلف از گازهای صنعتی گرفته تا تجهیزات پزشکی نقش مهمی ایفا میکند. انتخاب مانومتر مناسب بر اساس نوع کاربرد، دقت موردنیاز و شرایط محیطی اهمیت فراوانی دارد. نگهداری صحیح و کالیبراسیون منظم این ابزار نیز برای تضمین ایمنی و دقت عملکرد آن ضروری است.
اگر قصد خرید مانومتر دارید، توصیه میشود با مشاوران فنی متخصص مشورت کرده و با توجه به شرایط کاری خود، گزینهای مناسب انتخاب نمایید.
بدون دیدگاه