گاز هلیوم یک عنصر شیمیایی با نماد He و عدد اتمی ۲ است. این عنصر سبکترین و کمتراکمترین عنصر در جهان است و هیچ رنگ، بو یا طعمی ندارد. هلیوم در دمای اتاق یک گاز بیرنگ، بیبو و بیطعم است. این عنصر در دمای پایینتر به حالت مایع تبدیل میشود و در دمای منفی ۲۷۲ درجه سانتیگراد به حالت جامد تبدیل میشود.
این گاز در بسیاری از صنایع کاربرد دارد. از جمله کاربردهای گاز He میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
پرکردن بالونها و بالنها
استفاده در دستگاههای پزشکی مانند MRI و دستگاههای پرتو ایکس
استفاده در لیزرها
استفاده در صنایع هوافضا
استفاده در صنایع شیمیایی
خواص
گاز هلیوم دارای خواص زیر است:
سبکترین و کمتراکمترین عنصر در جهان است.
هیچ رنگ، بو یا طعمی ندارد.
بیاثر است، یعنی با سایر عناصر واکنش نمیدهد.
رسانای گرما و الکتریسیته است.
تولید هلیوم
این گاز عمدتاً از گاز طبیعی استخراج میشود. گاز هلیوم در گاز طبیعی به صورت مولکولهای دواتمی (He₂) وجود دارد. برای جداسازی گاز He از گاز طبیعی، از فرآیند تقطیر جزء به جزء استفاده میشود.
کاربرد
گاز He در بسیاری از صنایع کاربرد دارد. از جمله کاربردهای گاز He میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
پرکردن بالونها و بالنها: به دلیل سبکتر بودن از هوا، برای پرکردن بالونها و بالنها استفاده میشود. این کار باعث میشود که بالونها و بالنها در هوا شناور شوند.
استفاده در دستگاههای پزشکی: در دستگاههای پزشکی مانند MRI و دستگاههای پرتو ایکس استفاده میشود. این گاز برای خنک کردن آهنرباهای ابررسانا در دستگاههای MRI و همچنین برای تولید اشعه ایکس در دستگاههای پرتو ایکس استفاده میشود.
استفاده در لیزرها: در لیزرها استفاده میشود. این گاز برای تولید نور لیزر استفاده میشود.
استفاده در صنایع هوافضا: در صنایع هوافضا استفاده میشود. این گاز به عنوان یک گاز بالابر در بالنها و هواپیماهای بدون سرنشین استفاده میشود.
استفاده در صنایع شیمیایی: در صنایع شیمیایی استفاده میشود. این گاز برای جلوگیری از واکنشهای شیمیایی ناخواسته استفاده میشود.
خطرات
گاز He یک گاز بیاثر است و به خودی خود خطرناک نیست. با این حال، استنشاق گاز هلیوم خالص میتواند خطرناک باشد.
استنشاق این گاز خالص باعث میشود که اکسیژن کافی به مغز نرسد. این امر میتواند منجر به سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ و در موارد شدید، از دست دادن هوشیاری و حتی مرگ شود.
برای جلوگیری از خطرات استنشاق این گاز خالص، باید نکات زیر را رعایت کرد:
هرگز از گاز هلیوم خالص برای تنفس استفاده نکنید.
همیشه از ماسک یا لوله برای تنفس این گاز استفاده کنید.
از استنشاق گاز هلیوم برای مدت طولانی خودداری کنید.
گاز He یک گاز فشرده است و میتواند در صورت نشت، خطرناک باشد. نشت گاز He میتواند باعث انفجار یا آتشسوزی شود.
برای جلوگیری از خطرات ناشی از نشت این گاز، باید نکات زیر را رعایت کرد:
همیشه از کپسولهای گاز He استاندارد استفاده کنید.
کپسولهای گاز He را در مکانی امن و خشک نگهداری کنید.
در صورت مشاهده نشت این گاز، محل را تخلیه کنید و با آتشنشانی تماس بگیرید.
عوامل موثر
عرضه و تقاضا: قیمت این گاز به طور مستقیم با عرضه و تقاضا برای این گاز مرتبط است. اگر عرضه این گاز کم باشد و تقاضا برای آن زیاد باشد، قیمت گاز هلیوم افزایش مییابد.
هزینههای تولید: هزینههای تولید گاز He شامل هزینههای استخراج، فرآوری و حمل و نقل این گاز است. افزایش این هزینهها باعث افزایش قیمت این گاز میشود.
منابع
منابع اصلی گاز هلیوم عبارتند از:
گاز طبیعی: هلیوم معمولاً از گاز طبیعی استخراج می شود. گاز طبیعی حاوی مقادیر کمی هلیوم است. این هلیوم از طریق فرآیندی به نام تقطیر تفاضلی از گاز طبیعی جدا می شود.
چشمه های آب معدنی: مقادیر کمی این گاز نیز در چشمه های آب معدنی یافت می شود. این هلیوم می تواند از طریق فرآیندی به نام جذب کربن دی اکسید استخراج شود.
شهاب سنگ ها: این گاز همچنین در شهاب سنگ ها یافت می شود. این هلیوم می تواند از طریق فرآیندی به نام تقطیر بخار استخراج شود.
تولید
تولید گاز هلیوم از گاز طبیعی معمولاً شامل مراحل زیر است:
استخراج گاز طبیعی: گاز طبیعی از طریق حفاری از زمین استخراج می شود.
تصفیه گاز طبیعی: گاز طبیعی برای حذف سایر گازها، مانند نیتروژن، متان و کربن دی اکسید، تصفیه می شود.
تقطیر تفاضلی: گاز طبیعی تصفیه شده در یک برج تقطیر تفاضلی قرار می گیرد. هلیوم در نقطه جوش پایین خود از برج خارج می شود.
تهیه
برای تهیه گاز هلیوم با سپهر گاز کاویان تماس بگیرید.
02146837950
02146835980
بدون دیدگاه